پیروکسیکام ومواردمنع ومصرف آن

پیروکسیکام چه کاربردی دارد؟

نام انگلیسی: Piroxicam

نام تجاری: Feldene

• پیروکسیکام یک داروی تجویزی است که به شکل کپسول خوراکی، آمپول و ژل وجود دارد.
• این دارو با نام ژنریک پیروکسیکام در دسترس است.
• پیروکسیکام برای درمان علائم آرتروز و آرتریت روماتوئید استفاده می شود.
• از کرم پیروکسیکام برای کاهش درد های عضلانی ناشی از کشیدگی و کوفتگی و همچنین برای کاهش درد های ناشی از آرتریت مفصلی در دست و زانو استفاده می شود. در این موارد دارو مستقیما از راه پوست جذب می شود.

نحوه عملکرد داروی پیروکسیکام

نحوه ی عملکرد پیروکسیکام کاملا مشخص نیست. پیروکسیکام متعلق به دسته ی داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAID) است، که این داروها به کاهش درد، التهاب و تب کمک می کنند. این دسته از داروها ممکن است با کاهش سطح پروستاگلاندین، ماده ای هورمونی مانند که معمولاً باعث التهاب می شود، به کاهش تورم کمک کنند.

نحوه مصرف و دوز مصرفی پیروکسیکام

همه دوزها و فرم های پیروکسیکام ممکن است در اینجا وجود نداشته باشد.

دوز، فرم و تعداد دفعات مصرف پیروکسیکام به موارد زیر بستگی دارد:

• سن
• شرایط تحت درمان
• میزان وخامت وضعیت بیمار
• سایر شرایط پزشکی فرد
• چگونگی واکنش به اولین دوز

فرم: کپسول خوراکی

• دوز دارو: ۱۰ میلی گرم و ۲۰ میلی گرم

مقدار دوز مصرفی در آرتروز:

•  بزرگسالان (سنین ۱۸ سال به بالا):
  • دوز معمول آن روزانه ۲۰ میلی گرم است
  • ممکن است به شکل ۱۰ میلی گرم دو بار در روز در دوزهای مساوی استفاده شود.

•  کودکان (سنین ۰ تا ۱۷ سال):
  • دوز مصرفی در کودکان کمتر از ۱۸ سال مشخص نشده است.

مقدار مصرف  پیروکسیکام در آرتریت روماتوئید:

• بزرگسالان (سنین ۱۸ سال به بالا):
  • دوز معمول آن روزانه ۲۰ میلی گرم است
  • ممکن است به شکل ۱۰ میلی گرم دو بار در روز در دوزهای مساوی استفاده شود.
• کودکان (سنین ۰ تا ۱۷ سال):
  • مقدار مصرف برای کودکان زیر ۱۸ سال تایید نشده است.

نکات مهم مصرف:

• این دارو را طبق دستور پزشک و معمولاً یک بار در روز با یک لیوان آب پر (۸ اونس / ۲۴۰ میلی لیتر) از طریق دهان مصرف کنید.
• حداقل ۱۰ دقیقه بعد از مصرف این دارو دراز نکشید.
• برای جلوگیری از ناراحتی معده، این دارو را همراه با غذا، شیر یا داروی ضد اسید مصرف کنید.

فرم: پماد موضعی

پیروکسیکام به صورت پماد موضعی هم مصرف می‌شود. در این موارد لایه نازکی از ژل را بر روی پوست بمالید و آن‌ را به آرامی روی محل درد ماساژ دهید.

• برای اینکه پماد اثر خود را بگذارد تا چند دقیقه از ماساژ دادن دست نکشید.
• بعد از استفاده، دست خود را بشویید.
• داروی موضعی پیروکسیکام معمولاً روزی ۴-۳ بار و حداکثر برای یک ماه استفاده می‌شود.
• دارو را در نزدیکی پوست چشم و یا بر روی پوست ملتهب با زخمی استفاده نکنید.
• برای استفاده از این پماد بهتر است که پزشک برایتان تجویز کند.

فرم: شیاف

• پیروکسیکام بصورت شیاف های ۲۰ میلی گرمی است.
• روزی یک عدد مصرف می شود.

فرم: آمپول

• نحوه استفاده از آمپول پیروکسیکام را که تحت نظر پزشک باید تجویز شود.عوارض جانبی پیروکسیکام

کپسول خوراکی پیروکسیکام باعث خواب آلودگی نمی شود، اما می تواند عوارض جانبی دیگری ایجاد کند.

عوارض جانبی شایع

عوارض جانبی شایع تری که می تواند با پیروکسیکام رخ دهد، عبارتند از:

عوارض جانبی جدی

در صورت بروز عوارض جانبی جدی، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. اگر علائم شما تهدید کننده زندگی و یا فکر می کنید که یک فوریت پزشکی است، با ۱۱۵ تماس بگیرید. عوارض جانبی جدی و علائم آنها می تواند شامل موارد زیر باشد:

واکنش آلرژیک:

• بثورات پوستی
• خارش یا کهیر
• ورم صورت، لب ها یا زبان

حمله قلبی یا سکته:

آسیب کلیه:

• کاهش ادرار
• تورم در بازوها، پاها یا دست ها

نارسایی قلبی :

• افزایش وزن غیر طبیعی
• تورم در بازوها، پاها و یا دستها

مشکلات معده مانند زخم و خونریزی:

• درد معده یا ناراحتی معده
• مدفوع سیاه و قیری رنگ
• استفراغ خونی

مشکلات کبدی:

• زردی پوست یا قسمت سفید چشم
• علائم آنفولانزا مانند بدن درد، تب، حالت تهوع و استفراغ
• خستگی
• درد در قسمت فوقانی معده
• خارش

واکنش های پوستی:

• قرمز شدن
• تاول زدن یا برآمدن لایه پوست

کاهش گلبول های قرمز خون (کم خونی):

• رنگ پریدگی
• خستگی
• سرگیجه
• تنگی نفس
• سردی اندام ها

موارد احتیاط مصرف پیروکسیکام

این دارو با چندین هشدار همراه است:

هشدار آلرژی:

پیروکسیکام می تواند یک واکنش آلرژیک شدید ایجاد کند. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تنگی نفس یا مشکل تنفس
• درد قفسه سینه
• ضعف یک طرفه یا یک قسمت از بدن
• مشکل در صحبت کردن
• تورم صورت یا گلو

در صورت بروز این علائم، با ۱۱۵ تماس بگیرید یا به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید. در صورت بروز هرگونه واکنش آلرژیک از مصرف دوباره ی دارو بپرهیزید، زیرا که مصرف مجدد آن می تواند کشنده باشد.

هشدار تداخلات الکلی:

• ترکیب پیروکسیکام و الکل، خطر زخم یا خونریزی معده را افزایش می دهد.

سابقه بیماری:

• افراد مبتلا به آسم:
  • پیروکسیکام می تواند باعث حمله آسم شود.
  • در صورتی که آسم توسط آسپرین ایجاد شود، نباید از پیروکسیکام استفاده کنید. ممکن است اثری مشابه آسپرین داشته باشد.
• افراد مبتلا به زخم یا خونریزی معده:
  • این دارو خطر خونریزی معده یا روده را افزایش می دهد.
  • اگر سابقه زخم یا خونریزی معده یا روده ای دارید و پیروکسیکام مصرف می کنید، مراقب علائم این بیماری ها باشید.
  • علائم این بیماری شامل درد معده، مدفوع سیاه و قیری رنگ و استفراغ خونی است.
• افراد مبتلا به بیماری کلیوی:
  • در صورت استفاده طولانی مدت از پیروکسیکام، می تواند باعث آسیب کلیه شود.
  • اگر بیماری کلیوی جدی دارید، نباید از این دارو استفاده کنید.
• افرادی که فشار خون بالا دارند:
  • پیروکسیکام می تواند باعث افزایش یا بدتر شدن فشار خون شود.
  • ممکن است هنگام مصرف پیروکسیکام نیاز به بررسی مرتب سطح فشار خون باشد.

 زنان باردار:

• پیروکسیکام یک داروی بارداری رده C است. این به معنای دو چیز است:

1. 1. در تحقیقات انجام شده بر روی دارو در حیوانات، بعد از مصرف دارو توسط مادر عوارض جانبی بر جنین نشان داده است.
   2. هنوز مطالعات کافی بر روی انسان انجام نشده است تا اطمینان حاصل شود که این دارو چگونه ممکن است روی جنین تاثیر بگذارد.

• در سه ماهه سوم بارداری از مصرف پیروکسیکام خودداری کنید، زیرا ممکن است به بارداری شما آسیب برساند.
• اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید با پزشک خود صحبت کنید.

دوران شیردهی:

• پیروکسیکام از طریق شیر مادر عبور می کند و ممکن است در کودکی که از شیر مادر تغذیه می کند عوارض جانبی ایجاد نماید.
• شیردهی در هنگام استفاده از این دارو توصیه نمی شود.

سالمندان:

• سرعت متابولیسم این دارو در بدن افراد بیشتر از ۶۵ سال بسیار آهسته است.
• بنابراین پزشک ممکن است دارو را با دوز کمتری شروع کند تا مقدار زیادی از دارو در بدن تجمع نیابد.
• تجمع بیش از حد دارو در بدن می تواند خطرناک باشد.

 کودکان:

• ایمنی و اثربخشی پیروکسیکام در کودکان زیر ۱۸ سال ثابت نشده است.

تداخلات دارویی پیروکسیکام

کپسول خوراکی پیروکسیکام می تواند با سایر داروها، ویتامین ها یا گیاهان دارویی تداخل داشته باشد. تداخل زمانی است که ماده ای نحوه کار دارو را تغییر می دهد، که می تواند مضر باشد و یا از عملکرد خوب دارو جلوگیری کند. بنابراین برای پیشگیری از تداخل، پزشک باید تمام داروهای شما را با دقت تنظیم کند. حتماً در مورد تمام داروها، ویتامین ها یا گیاهان مصرفی خود به پزشک اطلاع دهید و مشورت بخواهید. نمونه هایی از داروهایی که می توانند باعث تداخل با پیروکسیکام شوند در زیر ذکر شده است.

• داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی

مصرف پیروکسیکام با سایر NSAID ها ممکن است عوارض جانبی، از جمله درد معده را افزایش دهد. سایر داروهای این دسته عبارتند از:

• داروی ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری

مصرف متوترکسات با پیروکسیکام می تواند منجر به سطح خطرناکی از متوترکسات در بدن شود. که ممکن است باعث عوارض زیر شود:

• داروهای فشار خون

مصرف برخی داروهای فشار خون با پیروکسیکام ممکن است باعث اختلال در عملکرد این داروها شود.

نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

• • مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین ( ACE) مانند کاپتوپریل، لیزینوپریل
  • داروهای دیورتیک  ( قرص های ادرار آور) مانند فوروزماید

• داروهای ضد انعقاد / رقیق کننده خون

  • مصرف وارفارین با پیروکسیکام خطر خونریزی معده و روده را افزایش می دهد.
  • همچنین پیروکسیکام میتواند با داروهای کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزولون و لیتیوم تداخل داشته باشد.

علائم اوردوز پیروکسیکام

در صورت مصرف بیش از حد پیروکسیکام ممکن است علائم زیر را تجربه نمایید:

در موارد نادر، مصرف زیاد می تواند باعث واکنش های آلرژیک خطرناک، فشار خون بالا، نارسایی کلیه، مشکل تنفس یا کما شود. بنابراین با مشاهده ی هر یک از علائم بالا فورا با پزشک خود یا مرکز اورژانس تماس بگیرید.

منبع: webmd ,healthline ,drugs