با استفاده از اتوماسیون ابری در زمان صرفه‌جویی کنید!

 تکرار مکررات بسیار آزاردهنده است.  مخصوصاً وقتی بدانید در زمانی که برای انجام روتین‌های همیشگی هدر می‌رود، می‌توان کلی کار مفید دیگر انجام داد. اتوماسیون ابری برای رفع همین مشکل خلق شده است.

دنیای اینترنت بسیار پیچیده‌تر از آن‌چیزی است که به نظر یک کاربر می‌رسد؛ البته شاید واژه پیچیده خیلی مناسب نباشد و بهتر است بگوییم جزئیات بسیاری دارد. برای انجام ساده‌ترین کارها، باید سلسله‌ای از مراحل طی شوند و این چرخه‌ها همیشگی هستند؛ اما اگر نیازی نباشد هربار کارهای تکراری انجام شوند چه می‌شود؟ گل می‌روید و بلبل چهچهه می‌زند! مهم‌ترین دستاورد،  وقت آزادی است که به دست می‌آید.  اگر اینکاره باشید می‌تونید از آن برای توسعه کسب‌و‌کارتان استفاده کنید. اگر هم از جایگاه‌تان راضی هستید، می‌توانید استراحت کنید!

این مقاله راجع به اتوماسیون ابری است. پروسه‌ای که نیاز به تکرار مکررات را از بین می‌برد.

ما سعی کرده‌ایم تمام مسائل مربوط به این موضوع مثل اتوماسیون ابری اداری، مزایای آن و ابزارهای کارآمد اتوماسیون را مطرح کنیم تا مقاله‌ای کامل پیش‌رویتان قرار بگیرد. اول از همه سراغ این سوال می‌رویم: اتوماسیون ابری چیست؟

اتوماسیون ابری چیست؟

برای اینکه اتوماسیون ابری (Cloud Automation) را برایتان تعریف کنیم، باید با تعریف ابر و رایانش ابری آشنا باشید.

منظور از ابر یا Cloud در دنیای IT، فضایی در اینترنت است که می‌توانید از آن برای ذخیره‌سازی داده‌های‌تان و پردازش فرایندهای مختلف استفاده کنید. بدون اینکه نیازی به خرید سخت‌افزارهای گران‌قیمت و جاگیر برای این کار باشد. اگر هنوز هم در درک این مفهوم مشکل دارید، مقاله رایانش ابری را بخوانید که کامل و واضح راجع به این موضوع صحبت می‌کند.

 اتوماسیون ابری یعنی خودکارسازی فرایندهایی که به‌منظور راه‌اندازی و نگه‌داری از زیرساخت‌های ابری در فضای IT انجام می‌شود! تمام تسک‌های (وظایف) این فرایندها، با استفاده از اتوماسیون ابری به‌شکل اتوماتیک انجام می‌شوند. 

این کار برای کاهش دخالت انسان در امور مختلف انجام می‌شود و نیازی به توضیح نیست که یکی از مهم‌ترین دستاوردهایش صرفه‌جویی در زمان است. برای‌تان مثال می‌زنیم.

مثالی از اتوماسیون ابری

فرض کنید قصد خرید VPS را دارید و پس از ورود به صفحه مربوطه در سایت ایران‌سرور، خرید خود را انجام داده‌اید. از دید شما کار تمام است و بقیه کارها برعهده ما است. (اگر نمی‌دانید VPS چیست، مقاله آشنایی با VPS را بخوانید.)

وقتی شما VPS می‌خرید، کارهایی باید انجام شوند تا بتوانید از سرور مجازی‌تان استفاده کنید. اقداماتی مثل اختصاص منابع نرم‌افزاری و سخت‌افزاری کافی، نصب سیستم‌عامل، کنترل پنل و در نهایت تست کردن تمامی این موارد.

 اگر قرار باشد هربار که یک مشتری این سرویس را از ما می‌خرد، تمام این تسک‌ها به‌صورت دستی انجام شوند، زمان زیادی از همکاران ما گرفته می‌شود و باقی کارها روی زمین می‌ماند! به‌همین خاطر با استفاده از اتوماسیون ابری، این تسک‌ها به‌صورت خودکار و پس از انجام پروسه خرید توسط مشتری، انجام می‌شوند. 

عبارت اتوماسیون ابری اداری هم مرتبط با همین پروسه است که در بخش بعدی راجع به آن صحبت خواهیم کرد.

اتوماسیون ابری اداری: خودکارسازی فرایندها در شرکت‌ها

 اتوماسیون ابری اداری، همان اتوماسیون اداری است که در فضای ابری انجام می‌شود!  می‌دانید اتوماسیون اداری چیست؟ در واقع می‌توان گفت اتوماسیون اداری سیستمی است شامل نرم‌افزارهای مختلف که وظیفه ذخیره‌سازی داده‌ها، انتقال و مدیریت الکترونیک داده‌ها و … را برعهده دارد. اصلی‌ترین دستاورد این سیستم‌ هم کاهش دخالت انسان به‌منظور صرفه‌جویی در زمان است.

وقتی تسک‌های اتوماسیون اداری در فضای ابری انجام شوند، عبارت اتوماسیون ابری اداری معنی پیدا می‌کند.

مفهوم دیگری با نام ارکستراسیون (منظم‌سازی) ابری وجود دارد که تکمیل‌کننده اتوماسیون ابری است.

ارکستراسیون ابری چیست؟

اصلاً امکان ندارد بخواهیم از اتوماسیون ابری بگوییم و اشاره‌ای به ارکستراسیون ابری نداشته باشیم. نترسید! چیز عجیب و پیچیده‌ای نیست و اتفاقاً وقتی با مفهوم آن آشنا شوید می‌فهمید که چقدر مفید و کارآمد است.

گفتیم اتوماسیون ابری برای خودکارسازی تسک‌ها است، اما چیزی از ترتیب انجام نگفتیم، گفتیم؟!!  فرض کنید ۳ تَسک داریم با نام‌های A، B و C. اتوماسیون وظیفه دارد این تَسک‌ها را خودکارسازی کند؛ اما هیچ‌جایی اشاره نشده که این تسک‌ها باید به‌ترتیب الفبا انجام شوند. مثلاً اول از همه باید فرایند B انجام شود و پس از آن فرایند A را داریم. در نهایت هم سراغ فرایند C می‌رویم تا کار به‌شکلی کامل انجام شود. اوضاع به‌هم‌ریخته به‌نظر می‌رسد. ارکستراسیون ابری وظیفه منظم‌سازی این اوضاع درهم‌برهم را دارد. 

کسب‌وکارهایی  که چندین دامنه و سیستم را مدیریت می‌کنند، باید از ارکستراسیون ابری استفاده کنند تا تمام فرایندها به‌ترتیب و به‌درستی انجام شوند. تصویر زیر رابطه بین اتوماسیون و ارکستراسیون را نشان می‌دهد.

درست مثل یک پیشخدمت حرفه‌ای که می‌داند باید ابتدا به کدام میز خدمات ارائه کند، ارکستراسیون هم می‌داند هر تسک چه زمانی باید انجام شود! اتوماسیون هم که از قبل خودکارسازی را انجام داده است.

خب، بعد از تمام این تعریف‌ها بیایید ببینیم که چه دلایل دیگری باعث می‌شوند که وسوسه شویم از اتوماسیون ابری استفاده کنم.

مزایای استفاده از اتوماسیون ابری

اگر بگوییم  استفاده از ابزارهای اتوماسیون ابری جزو ضروریات هر کسب‌و‌کاری در دنیای مدرن است،  بیراه نگفته‌ایم. به ابزارها هم می‌رسیم؛ اما بیایید چندتا از مزایای پرشمار این نوع از خودکارسازی را با هم مرور کنیم.

چابک شدن

یکی از مزایای اتوماسیون ابری، Agility یا چابک شدنی است که برای کسب‌وکارها ایجاد می‌کند. با استفاده از این سیستم امکان رشد و توسعه سریع و همگام شدن با تغییرات فراهم می‌شود.

توصیه می‌کنم برای آشنایی با مفهوم اجایل در کسب‌وکار، مقاله مدیریت پروژه به روش چابک را بخوانید.

سرعت

همانطور که در مثال VPS هم دیدید، سرعت مهیا کردن زیرساخت‌ها و مدیریت ابر، افزایش پیدا می‌کند. جدا از این موضوع، با اتومات شدن بخشی از کارها و تمرکز روی بخش‌های دیگر پروژه، می‌توانید سرعت و کیفیت انجام کار را بالا ببرید.

کنترل

با استفاده از اتوماسیون ابری و با کاهش دخالت انسان در فرایندهای مختلف، امکان کنترل بهتر و مدیریت متمرکز مسائل در کنار هم فراهم می‌شود.

امنیت

در هنگام خودکارسازی فرایندها در سیستم ابری، می‌توانید سطح دسترسی افراد مختلف را بر حسب نیاز تعیین کنید. مثلاً قسمتی از اطلاعات و فرایندها را که محرمانه است فقط در دسترس برخی اعضای خاص قرار دهید. به این ترتیب خیال‌تان از بابت امنیت هم راحت می‌شود.

انعطاف‌پذیری

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات هر بیزنسی در فضای آنلاین، Down بودن آن است که مستقیماً منجر به از دست رفتن درآمد می‌شود! با استفاده از اتوماسیون ابری، تمام فرایندها دائماً زیر نظر هستند و همین موضوع باعث می‌شود برای مشکلات رایج پاسخ آماده وجود داشته باشد.

این موضوع امکان Down شدن سایت را تا حد زیادی کم می‌کند و کمک می‌کند کسب‌وکار داستان ما خیلی رند و روان به سمت جلو حرکت کند.

مدیریت تغییرات

اتوماسیون ابری با بهبود CI و CD (پارامترهای مربوط به ادغام و تحویل مداوم داده‌ها)، خطاها و ارورهای رایج در فرایندهای مختلف را به‌مقدار زیادی از بین می‌برد. هرچقدر با خطاهای کم‌تری رو‌به‌رو باشیم، چرخه پردازش بهتری خواهیم داشت.

نکته: منظور از چرخه پردازش، تمام فرایندهای در حال اجرا هستند.

هزینه

از هر دیدی که به اتوماسیون ابری نگاه کنیم، مقرون‌به‌صرفه بودن آن را می‌بینیم. صرفه‌جویی در زمان یعنی صرفه‌جویی در هزینه‌ها. در ضمن، در این نوع از اتوماسیون لازم نیست برای تمام فرایندها نیروی انسانی درگیر کار باشد.

نوبتی هم باشد، نوبت بررسی موارد استفاده از اتوماسیون ابری است!

۳ کاربرد رایج اتوماسیون ابری

فهمیدیم که به خودکارسازی فرایندها در فضای ابری، اتوماسیون ابری می‌گویند! در این قسمت می‌خواهیم مستقیماً ۳ فرایند رایجی که با اتوماسیون ابری خودکارسازی می‌شوند را معرفی کنیم.

۱) Load Balancing

یکی از فرایندهایی که با استفاده از اتوماسیون ابری خودکارسازی می‌شود، Load Balancing نام دارد. این فرایند ترافیک موجود در وب را بین دسته‌ای از سرورها مسیریابی می‌کند تا مطمئن شود از تمام منابع به بهترین شکل استفاده می‌شود.

حتی اگر یکی از سرورها به هر دلیلی از دسترس خارج باشد، Load Balancing ادامه دارد و وظیفه سرور آفلاین برعهده دیگر سرورها قرار می‌گیرد. از طرف دیگر سرور جدید می‌تواند بلافاصله جایگزین سرور از رده خارج شده شود.

تمام این فرایند با هدف کاهش تاخیرهای موجود، بالابردن Uptime و بهبود سرعت پاسخگویی سایت یا اپلیکیشن انجام می‌شود.

۲) توسعه و تِست

دنیای امروز مدام در حال تغییر است. یکی از نرم‌افزارهایی که هرروز از آن‌ استفاده می‌کنید را درنظر بگیرید. هربار که آپدیتی از طرف تیم توسعه‌دهنده آن ارائه می‌شود، باید عملکردش را برای چندین پلتفرم و محیط‌ مختلف زیر تِست برد.

اگر قرار باشد این کار توسط نیروی انسانی انجام شود، هربار تعداد زیادی از توسعه‌دهندگان درگیر این فرایند می‌شوند. استفاده از اتوماسیون ابری چاره کار است. آن‌ها می‌توانند با استفاده از این روش، تنظیمات جدیدی را برای سیستم‌عامل‌ها، مرورگرها و سیستم‌های مختلف تعریف کنند. به این ترتیب تغییرات به‌راحتی روی تمام آن‌ها اعمال می‌شوند.

۳) Infrastructure as Code یا IaC

این فرایند که خودکارسازی آن با استفاده از اتوماسیون ابری بسیار رایج است، وظیفه مهمی دارد. مدیریت ماشین‌های مجازی یا VM، حجم مخازن ابری، شبکه‌ها، لود بلنسرها (انجام دهندگان فرایند Load Balancing) و بسیاری از اجزا و سرویس‌های دیگر برعهده این فرایند است.

 ابتدا باید الگویی برای تمام فرایندهایی که به آن‌ها اشاره کردیم تعریف کنیم و سپس به IaC اجازه نظارت بر آن‌ها را بدهیم. 

بالاخره رسیدیم به معرفی ابزارهایی که با کمک آن‌ها می‌توانیم اتوماسیون ابری را اجرا کنیم.

۴ ابزار رایج اتوماسیون ابری

همان‌طور که در تعریف اتوماسیون ابری گفتیم، این کار توسط برخی از ابزارها انجام می‌شود. در این قسمت می‌خواهیم شما را با ۴ ابزار پراستفاده برای خودکارسازی فرایندها آشنا کنیم.

 ۱- Kubernetes

یک نرم‌افزار متن‌باز برای مدیریت تَسک‌هایی که باید انجام شوند و کنترل سرویس‌های مختلف. از آنجایی که Kubernetes جزو نرم‌افزارهای پراستفاده است، شرکت‌های بزرگی مثل گوگل، مایکروسافت، آمازون و … نسخه اختصاصی خودشان از این نرم‌افزار را عرضه و به کاربران پیشنهاد می‌کنند.

می‌توانید مقاله کوبرنتیز چیست را بخوانید تا بیشتر با این نرم‌افزار آشنا شوید.

۲- Puppet

کاربرد IaC را خاطرتان هست؟ همان مدیریت فرایندهای مختلف. برای اجرای IaC به Puppet نیاز دارید. Puppet یکی از قدیمی‌ترین ابزارها برای اتوماسیون ابری محسوب می‌شود. درضمن Puppet با اینکه متن‌باز است، اما هیچ نسخه رسمی‌ای از آن در بازار وجود ندارد.

۳- Ansible

این نرم‌افزار توسط RedHat ارائه شده و با فرایند IaC سازگاری دارد. نسخه رسمی این نرم‌افزار Ansible Tower نام دارد.  Ansible می‌تواند هم اتوماسیون و هم ارکستراسیون ابری را انجام دهد. 

۴- Docekr

مقاله‌ای مفصل و کامل مربوط به این نرم‌افزار در وبلاگ ایران‌سرور وجود دارد. این مقاله داکر چیست نام دارد و با خواندن آن دانش کاملی در رابطه داکر به دست می‌آورید؛ اما اگر بخواهیم خیلی کوتاه آن را تعریف کنیم، باید بگوییم داکر نرم‌افزاری است که امکان اجرا و راه‌اندازی برنامه‌های مختلف در محیطی ایزوله را فراهم می‌کند.

جمع‌بندی

 اتوماسیون ابری مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و ابزارها هستند که برای کاهش دخالت انسان در امور تکراری استفاده می‌شوند. این کار باعث صرفه‌جویی در زمان می‌شود  و به همین خاطر یکی از مهم‌ترین نیازهای هر کسب‌و‌کاری در فضای دیجیتال محسوب می‌شود.

اتوماسیون ابری وظیفه خودکارسازی فرایندها را برعهده دارد و ارکستراسیون ماموریت دارد آن‌ها را مرتب کند. از معروف‌ترین ابزارهای این دو پروسه Kubernetes، Ansible، Docker و Puppet هستند.

سایت Liquid Web اصلی‌ترین منبع ما برای تهیه این مقاله بوده است؛ اما خوب از سایت‌های معتبر دیگری مانند RedHat و Cloud.NetApp هم برای کامل‌تر کردن آن کمک گرفته‌ایم.

این مقاله را برای آن دسته از دوستان‌تان که کسب‌و‌کاری در دنیای اینترنت دارند بفرستید تا کمکی به بهبود کارشان کرده باشید.